Η γλώσσα έχει τρεις διαστάσεις, τη μορφή , το περιεχόμενο και τη χρήση, οι οποίες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Η μορφή αποτελεί τα δομικά στοιχεία του γλωσσικού συστήματος (φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη). Το περιεχόμενο αφορά τη σημασιολογία, δηλαδή τη γνώση λέξεων (ονόματα, αντικείμενα, ενέργειες) και τον τρόπο που αυτές αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Η χρήση αφορά την πραγματολογία, δηλαδή τη χρήση της γλώσσας σε κοινωνικό πλαίσιο. Οι δυσκολίες σε αυτές τις τρεις διαστάσεις της γλώσσας αλληλοεπηρεάζονται, ωστόσο ο βαθμός δυσκολίας διαφέρει και αλλάζουν μορφή ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
Τι είναι οι εξελικτικές γλωσσικές διαταραχές;
Η εξελικτική γλωσσική διαταραχή είναι η δυσκολία στη χρήση του γλωσσικού συστήματος είτε στο σύνολό του είτε σε κάποιο/ κάποια από τα επιμέρους στοιχεία που το αποτελούν (μορφή, περιεχόμενο, χρήση) χωρίς εμφανή οργανικά αίτια, αισθητηριακά ελλείμματα, νοητική ανεπάρκεια.
Είδη εξελικτικών γλωσσικών διαταραχών:
- Σημασιολογική διαταραχή
- Πραγματολογική διαταραχή
- Μορφολογική διαταραχή
- Διαταραχή της σύνταξης
- Φωνολογική διαταραχή
Σύνταξη
Τι είναι η σύνταξη;
Σύνταξη είναι η ικανότητα να συνδέουμε με διάφορους τρόπους τις λέξεις μέσα στην πρόταση και να παράγουμε σωστό σχηματισμό προτάσεων με νόημα.
Ο κάθε ομιλητής έχει τη γλωσσική ικανότητα να δημιουργεί και να καταλαβαίνει απεριόριστο αριθμό προτάσεων στη μητρική του γλώσσα. Η σειρά των βασικών συστατικών μιας πρότασης Υποκείμενο- Ρήμα- Αντικείμενο είναι πολύ χαλαρή και επιτρέπει όλους τους πιθανούς συνδυασμούς για να παραχθούν ορθά γραμματικές προτάσεις.
Ανάπτυξη σύνταξης ανά ηλικία
Ηλικία: Σύνταξη
- 12-18 μηνών: Συνδυασμοί χειρονομιών και λέξεων
- 19-24 μηνών: Υποκείμενο- Ρήμα
- 2-3 ετών: Προτάσεις 3-4 λέξεων (με γραμματικά και συντακτικά λάθη)
- 3-4 ετών: Προτάσεις 4-6 λέξεων (βελτιώνει τα γραμματικά και συντακτικά λάθη)
- 4-5 ετών: Σύνθετες προτάσεις έως 8 λέξεων
- 5-6 ετών: Σύνθετες προτάσεις που αυξάνονται συνεχώς
Δυσκολία στη σύνταξη
Δυσκολία στη σύνταξη είναι η αδυναμία του παιδιού να συνδυάσει ορθά τις λέξεις σε μία πρόταση και να παραχθεί νόημα.
Σύνταξη και άλλες διαταραχές
Η διαταραχή στη σύνταξη μπορεί να συνυπάρχει και με άλλες διαταραχές ,όπως: Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές, Εξελικτικές Γλωσσικές Διαταραχές, Ειδική Γλωσσική Διαταραχή.
Πίνακας εβδομαδιαίων δραστηριοτήτων για ανάπτυξη σύνταξης
«Ο πνευματικός δημιουργός αυτού του κειμένου, παραχωρεί την άδεια αναδημοσίευσης-αναπαραγωγής του, σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό ή έντυπο μέσο, υπό την προϋπόθεση αναδημοσίευσης ολόκληρου του κειμένου και όχι της τμηματικής-αποσπασματικής αναδημοσίευσης.»